Audiodeskrypcja

FORTIMA Akademia Filmowego Słowa

Misją naszej placówki jest edukowanie w dziedzinie filmu i telewizji.

My też... KOCHAMY KINO!

Pomysłodawcą kursów jest dyrektor placówki: Grażyna Adamowicz-Grzyb, która czuwa również nad jakością kształcenia. Absolwenci otrzymują Zaświadczenia potwierdzające ukończenie kursu. 

AUDIODESKRYPCJA DZIEŁ FILMOWYCH

kurs - poziom podstawowy

FORTIMA - Akademia Filmowego Słowa współpracuje z Fundacją SONORIA i działa na rzecz wdrażania i upowszechniania audiodeskrypcji w Polsce. Organizujemy 24-godzinny kurs Audiodeskrypcja dzieł filmowych (I stopnia) i 16-godzinny kurs (II stopnia). Przygotowujemy audiodeskryptorów, którzy będą w stanie tworzyć profesjonalne wersje audiodeskrypcji dla kina i telewizji.

Zajęcia prowadzi Grażyna Adamowicz-Grzyb - (pseudonim literacki: Maria Wnuk, autorka książki: "Tłumaczenia filmowe w praktyce") tłumacz audiowizualny, audiodeskryptorka dzieł audiowizualnych (również współautorka trasy audiodeskrypcji do wystawy stałej w Muzeum Historii Żydów Polskich oraz audiodeskrypcji w Muzeum Literatury w Warszawie - pomysłodawca i koordynator merytoryczny projektu "Usłyszeć i zobaczyć Adama Mickiewicza"); redaktor, autorka publikacji o tematyce filmowej.

Sztuka pisania jest sztuką skracania,
a zwięzłość jest siostrą talentu. (Antoni Czechow)

Program zajęć na kursie stacjonarnym:

Moduł I - teoria (czym jest audiodeskrypcja, kiedy i gdzie powstała), zasady i schemat tworzenia audiodeskrypcji dla różnych grup widzów z dysfunkcją wzroku, wzór listy dialogowej (znaki dla lektora i time cody) analiza filmu z audiodeskrypcją (rodzaje i budowa komunikatu, poprawność językowa), przydzielenie prac domowych (fragmentów filmów lub seriali). Zajęcia warsztatowe: tworzenie audiodeskrypcji do filmu.

Moduł II -  wprowadzenie w świat osób z dysfunkcją wzroku, przedstawienie ich potrzeb oraz zasad komunikowania się z nimi. Orientacja w przestrzeni. Rola nowoczesnych technologii w życiu osób z dysfunkcją wzroku. Zajęcia warsztatowe: tworzenie audiodeskrypcji do filmu. Przygotowanie do nagrania w studiu.

Moduł III - zajęcia warsztatowe: tworzenie audiodeskrypcji do filmu, ocena przygotowanych w domu wersji z narracją słowną do serialu telewizyjnego lub filmu fabularnego, szczegółowa analiza i poprawki. Przygotowanie zredagowanej (skondensowanej), poprawnej językowo wersji, którą lektor w sprawny sposób przeczyta w studiu).

Moduł IV - zajęcia praktyczne: ocena ostatecznej wersji audiodeskrypcji, wzajemna adiustacja wersji AD (dodatkowe poprawki, uzupełnienia). Podsumowanie kursu. 

Moduł V - (umawiane dodatkowo) nagranie audiodeskrypcji w Studiu SONORIA (chwilowo zawieszone!) 

Termin kursu:  Aktualnie prowadzimy tylko kurs w formie e-learningu.
                        Zapisy przez platformę: szkolenia.fortima.pl

                                lub poniżej przez zakładkę: ZAPISZ SIĘ NA KURS!
Na kursie stacjonarnym pracujemy w następującym rozkładzie: 

11.00 - 12.30 (2 godz. edukacyjne)

12.30 - 14.00 (2 godz. edukacyjne)

14.00 - 14.30  przerwa

14.30 - 16.00 (2 godz. edukacyjne). 

Aktualnie prowadzimy tylko kurs w formie e-learningu. Zapisy przez platformę: szkolenia.fortima.pl.
Termin kursu on-line: po utworzeniu się grupy

Rabat 5% dla uczestników zapisujących się na drugi kurs lub szkolenie;
rabat 7% - dla zapisujących się na trzeci kurs.

Jak umiejętnie opisać to, co widać na ekranie, żeby widz z dysfunkcją wzroku

zrozumiał przebieg akcji filmu, a na dodatek,

żeby lektor zdążył ten opis przeczytać?

Nasze grupy warsztatowe wykonały audiodeskrypcję do wielu filmów, m.in.:

"Ciągle wierzę", "Awantura o Basię", "Matka 24H", "Wszystko jest możliwe", "Mój rower", "Amelia", "Punkt wyjścia". 

 
Filmy naszych absolwentóww Internecie to m.in: 

"Bieg" (audiodeskrypcja - Katarzyna Skawran): https://vimeo.com/151769355

"Idę do slońca"  (audiodeskrypcja - Anna Dąbrowa): https://vimeo.com/151769645

"Portret dyrygenta" (audiodeskypcja - Piotr Banaszek): https://vimeo.com/151773886 

"To jest jajko" (audiodeskrypcja - Grażyna Adamowicz-Grzyb (pseudonim literacki: Maria Wnuk ): https://vimeo.com/151778559

"Powódź" (audiodeskrypcja - Grażyna Adamowicz-Grzyb (pseudonim literacki: Maria Wnuk): https://vimeo.com/151773980

"Powszedni dzień gestapowca Schmidta" - Grażyna Adamowicz-Grzyb (pseudonim literacki: Maria Wnuk): https://vimeo.com/151774207

"Życie nr 2" - Grażyna Adamowicz-Grzyb Życie nr 2  (You Tube - zwiastun filmu)

Jesteśmy partnerem WATCH DOCS. Tworzymy audiodeskrypcję do filmów z repertuaru Międzynarodowego Festiwalu Prawa Człowieka w Filmie. WATCH DOCS, który odbywa się co roku w grudniu. O główną nagrodę walczą filmy dokumentalne z całego świata. Więcej informacji o festiwalu na stronie: http://www.watchdocs.pl.  

Teksty audiodeskrypcji na Festiwal WATCH DOCS zostały nagrane przez Huberta Chłopickiego i Głos Lektora.

Opinie o kursach audiodeskrypcji I i II stopnia:

Kursy audiodeskrypcji 1. i 2. stopnia:

• Dobrze pomyślane i profesjonalnie przeprowadzone zajęcia
• Wystarczająca dawka teorii
• Bardzo dużo praktyki – ćwiczenia na materiale filmowym na zajęciach i w domu
• Nieduże grupy sprzyjające nauce
• Stała możliwość zadawania pytań i weryfikowania zdobytej wiedzy
• Sympatyczna atmosfera [Magdalena H.]

Kurs Audiodeskrypcji I stopnia przeprowadzony był w sposób wysoko zorganizowany. Materiał video został sprawiedliwie podzielony na poszczególnych uczestników. Każde spotkanie zaplanowane było według harmonogramu i nie było w praktyce od niego większych rozbieżności. Prowadząca rzeczowo przedstawia problematykę, konstruktywnie ocenia przygotowany materiał, a jej charyzma inspiruje do samodzielnych poszukiwań. [Joanna P.]

Ciekawe (i na pewno potrzebne) uzupełnienie kursu podstawowego. Dobrym pomysłem było opracowanie różnych rodzajów filmów: komediowy, historyczny itp. Można było zobaczyć, mimo że na małej próbce, czym się różni audiodeskrypcja do różnych gatunków filmowych. Najważniejsze jednak, że grupa składała się z osób po kursie podstawowym i rzeczowo dyskutowałyśmy o meritum – w ten sposób człowiek najwięcej się uczy. [Kinga D.]

AUDIODESKRYPCJA DZIEŁ FILMOWYCH

kurs - poziom średnio zaawansowany

Kurs skierowany jest do absolwentów kursu audiodeksrypcji na poziomie podstawowym. Wymagane umiejętności: znajomość formatu listy dialogowej, tworzenia narracji słownej oraz pracy z lektorem w studiu. A także ogólna znajomość warsztatu tłumacza audiowizualnego.

Termin kursu: po sformowaniu grupy

Moduł I - IV - zajęcia warsztatowe 16 godz. (zajęcia praktyczne: analiza samodzielnie przygotowanych wersji z narracją słowną do odcinka serialu telewizyjnego lub filmu fabularnego, poprawki. Naczytanie tekstu, przygotowanie do nagrania w studiu.)

Polecamy nasze publikacje, w których omówione są tłumaczenia audiowizualne i audiodeskrypcja:

KILKA SŁÓW O AUDIODESKRYPCJI

Co to jest AUDIODESKRYPCJA?
Co oznacza pojęcie: "audiodeskrypcja ("audio" i "opis")? Jest to słowny opis przebiegu akcji na ekranie filmowym, pojawiający się w pauzach pomiędzy dialogami lub komentarzem narratora. Ma on wspomóc osoby z uszkodzonym wzrokiem w odbiorze tych warstw dzieła, które z powodu dysfunkcji wzroku do nich nie docierają.

Komu może się przydać audiodeskrypcja?
Wszystkim osobom niewidomym w grupie osób z dysfunkcją wzroku zaledwie kilka procent stanowią całkowicie niewidomi. Większość w tej grupie stanowią osoby słabowidzące. Przyczyny tego stanu mogą być różne: straszy wiek, cukrzyca, skutki wypadków samochodowych. W grupie tej znajdują się też osoby tracące wzrok z powodu chorób, takich jak: jaskra czy katarakta.

Dlatego wiele jest osób – zapewne więcej niż nam się wydaje – dla których opis przebiegu akcji może być pomocny w interpretacji filmu czy programu telewizyjnego. Jako ciekawostkę podajmy ze filmy z narracją słowną upodobały sobie osoby, używające telewizora jak radia – słuchają audiodeskrypcji jak audiobooka.

Krótka historia audiodeskrypcji w Polsce
W Polsce pierwsze próby wprowadzenia audiodeskrypcji w TVP pojawiły się na początku lat 90. ubiegłego wieku.

Idea wprowadzenia opisu dla niewidomych narodziła się po wizycie członków Królewskiego Towarzystwa Niewidomych z Londynu, którzy przedstawili możliwości i zasady opisywania obrazu filmowego – znane już wtedy na brytyjskim rynku – w Polskim Związku Niewidomych w Warszawie. Autorka Kursu audiodeskrypcji - Grażyna Adamowicz-Grzyb - uczestniczyła wtedy w spotkaniu w PZN.

Niestety, w tamtych czasach możliwa była tylko jednoczesna emisja telewizyjna z radiową (na antenie jednego z programów telewizyjnych byłby emitowany film, a z radia nadawana byłaby audiodeskrypcja). Rozważano też drugą możliwość, czyli wykorzystanie specjalnych przystawek do telewizorów umożliwiających odbiór sygnału dźwiękowego.

W tamtym czasie wszelkie projekty były trudne do zrealizowania ze względów technologicznych i finansowych. Po wielu latach, gdy na rynku pojawiły się kasety VHS i płyty DVD, okazało się, że oprócz różnych wersji językowych można na nie wgrywać także wersje dla osób niepełnosprawnych. W zależności od potrzeb można wykorzystywać jedną z nich: dla niesłyszących lub dla niewidomych.

Pierwszy publiczny pokaz filmu z audiodeskrypcją (zarejestrowaną na kasecie VHS) odbył się w 1999 roku w Muszynie na konferencji zorganizowanej przez Bibliotekę Centralną PZN. Telewizja Polska zaś pierwszych prób dokonała w 2007 roku na stronie telewizji interaktywnej (www.itvp.pl). Oprócz "Rancza" (I seria), narracją słowną opatrzono wiele innych seriali. Były to m.in.: "Boża podszewka", "Determinator", "Magiczne drzewo", "Londyńczycy", "Tajemnica twierdzy szyfrów", "Ranczo" (II seria).

W późniejszych latach systematycznie dołączano do tego zbioru kolejne tytuły. Poza serialami są w nim również filmy fabularne: "Barbórka", "Cud purymowy", "Długi weekend", "Jasminum", "Jutro idziemy do kina", "Miłość w przejściu podziemnym", "Piekło, niebo", "Przybyli ułani" i inne. Zasoby TVP to największy w Polsce zbiór filmów z audiodeskrypcją.

Po raz pierwszy film z audiodeskrypcją ukazał się w TVP na antenie Programu 1 dnia 13 czerwca 2011 r. o godz. 22.30. Była to "Tajemnica twierdzy szyfrów". Wcześniej emisja odbywała się za pośrednictwem strony internetowej (zakładka "Audiodeskrypcja"). Ścieżka z z audiodeskrypcją była nadawana jako dodatkowa, można było ją włączyć na zasadzie wolnego wyboru. Możliwość ta byla dostępna dla widzów, którzy odbierają program w wersji cyfrowej (telewizji naziemnej, satelitarnej czy kablowej).

4 kwietnia 2013 r. wraz z Fundacją SONORIA i Fundacją Kultura bez barier
uczestniczyliśmy w pierwszym w historii Sejmu pokazie filmu z audiodeskrypcją w tej instytucji!

Projekcja francuskiego filmu "Nietykalni" dla wielu posłów była pierwszym spotkaniem z AD

Audiodeskrypcja jest tworzona nie tylko do dzieł filmowych. Ten rodzaj opisu jest bardzo użyteczny w teatrach i w muzeach: do przekazywania treści obrazów oraz wyglądu rzeźb i eksponatów.

[fragm. Tłumaczenia filmowe w praktyce - G. Adamowicz-Grzyb]
Zakaz kopiowania i przedrukowywania bez zgody wydawcy

Audiodeskryptor zna nie tylko zasady tworzenia tekstu audiodeskrypcji, ale też potrzeby osób z dysfunkcją wzroku.
I tym zagadnieniom też poświęcony jest nasz kurs. 

Sześć ważnych punktów
Krótka historia brajla

*